જાપાન પછી, વિશ્વની સાથે સાથે ભારતની નજર ભારતીય વડા પ્રધાન પર રહેશે જે ચીન જઈ રહ્યા છે, કારણ કે પ્રથમ તો તેઓ સાત વર્ષ પછી ત્યાં જઈ રહ્યા છે અને બીજું તેઓ એવા સમયે જઈ રહ્યા છે જ્યારે વિશ્વ અમેરિકન રાષ્ટ્રપતિ ટ્રમ્પની મનસ્વી ટેરિફ નીતિથી પરેશાન છે. જોકે વડા પ્રધાન મોદી શાંઘાઈ કોઓપરેશન ઓર્ગેનાઇઝેશન (SCO) ના સમિટમાં ભાગ લેવા જઈ રહ્યા છે, પરંતુ તેઓ ત્યાં ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગને પણ મળશે અને આ સમય દરમિયાન બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધો પર ચર્ચા થાય તે સ્વાભાવિક છે. આવું પણ થવું જોઈએ, કારણ કે બંને દેશો વચ્ચે કેટલાક મુદ્દાઓ વણઉકેલાયેલા છે અને તેના કારણે સંબંધોમાં અવિશ્વાસ અને તણાવ છે.
એ જોવાનું બાકી છે કે શું ભારતીય વડા પ્રધાન અને ચીનના રાષ્ટ્રપતિ વચ્ચેની મુલાકાત બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધોમાં વિશ્વાસ અને સહયોગ બનાવવામાં મદદ કરે છે કે નહીં? ગમે તે હોય, ભારતે ચીન સાથેના સુધરતા સંબંધોનો મહત્તમ ઉપયોગ પોતાના હિતોને પૂર્ણ કરવા માટે કરવો જોઈએ અને SCO તેમજ BRICS જેવા મંચોનો પોતાના પક્ષમાં લાભ લેવો જોઈએ.
આ જરૂરી છે કારણ કે અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ ટ્રમ્પે ભારતને નિશાન બનાવ્યું છે. જોકે ચીન પણ તેમનું નિશાન છે, પરંતુ તેમના ઇરાદા ભારત પ્રત્યે વધુ કુટિલ છે. એવું માનવાના સારા કારણો છે કે ટ્રમ્પની વાહિયાત ટેરિફ નીતિને કારણે, ચીને ભારત સાથે સંબંધો સુધારવાનું વધુ સારું માન્યું. સમયની જરૂરિયાત જોઈને, ભારતે પણ એવું જ કરવાનું યોગ્ય માન્યું.
ભારત માટે ઝડપી વિકાસ ખૂબ જ જરૂરી છે. ભારતની પ્રાથમિકતા ઝડપી વિકાસ અને શક્ય તેટલી વહેલી તકે ચીનની બરાબરી કરવાનો પ્રયાસ હોવો જોઈએ. તો જ દેશ સાચી મહાસત્તા બનશે. ચીન સાથેના દાયકાઓ જૂના મુદ્દાઓ રાતોરાત ઉકેલાશે નહીં, તેથી ભારતે ઝડપી વિકાસ અને ખાસ કરીને ઉત્પાદન ક્ષેત્રે ચીન પાસેથી શીખવાનો પ્રયાસ કરવો જોઈએ.
ભારત એ હકીકતને અવગણી શકે નહીં કે ચીન ઝડપી આર્થિક વિકાસની દ્રષ્ટિએ તેનાથી ઘણું આગળ છે. તે ફક્ત વિશ્વનું કારખાનું જ નથી બન્યું, પરંતુ આધુનિક ટેકનોલોજીના ક્ષેત્રમાં પણ પોતાની છાપ છોડી રહ્યું છે. કેટલાક કિસ્સાઓમાં, તે અમેરિકાને પણ પડકાર ફેંકી રહ્યું છે. આ જ કારણ છે કે અમેરિકન રાષ્ટ્રપતિને ટેરિફ મામલે ચીન પ્રત્યે પ્રમાણમાં ઉદારતા બતાવવાની ફરજ પડી છે. એ સાચું છે કે ચીન એક સર્વાધિકારવાદી વ્યવસ્થા ધરાવતો દેશ છે, પરંતુ વિકાસની દ્રષ્ટિએ, ભારત ઓછામાં ઓછી તેની કેટલીક પદ્ધતિઓ અપનાવી શકે છે. તેના ઝડપી આર્થિક વિકાસ માટે, ભારતે માત્ર ચીન જ નહીં પરંતુ વિશ્વના અન્ય દેશોના શ્રેષ્ઠ ઉદાહરણોનું અનુકરણ કરવામાં અચકાવું જોઈએ નહીં.