Chanakya Niti: આચાર્ય ચાણક્ય અનુસાર જીવનમાં સાચા મિત્ર અને દુશ્મનને કેવી રીતે ઓળખવા, જાણો

Chanakya Niti: જીવનમાં આપણને મિત્ર અને દુશ્મન બંનેનો સાથ મળે છે. પરંતુ સાચી સમજદારી એમાં છે કે આપણે યોગ્ય સમયે બંનેને ઓળખી શકીએ. ઘણીવાર આપણે જેમના પર ભરોસો કરીએ છીએ, તેઓ મુશ્કેલીમાં સાથ છોડી દે છે અને ક્યારેક અજાણ્યા લોકો આપણા માટે મદદરૂપ બની જાય છે.

આચાર્ય ચાણક્યએ પોતાની નીતિઓમાં દોસ્તી અને દુશ્મનીને ઓળખવાના એવા સૂત્રો જણાવ્યા છે જે આજે પણ એટલા જ યોગ્ય છે જેટલા તે સમયમાં હતા. આ નીતિઓને સમજીને આપણે ન ફક્ત સારા સંબંધો બનાવી શકીએ છીએ, પરંતુ પોતાને દગો અને છેતરપિંડીથી થતા નુકસાનથી પણ બચાવી શકીએ છીએ.

સાચા મિત્રની ઓળખ

ચાણક્ય અનુસાર સાચો મિત્ર એ છે જે મુશ્કેલના સમયમાં પણ સાથે ઊભો રહે. સુખમાં તો દરેક કોઈ સાથ આપે છે પરંતુ દુઃખમાં જે ખભેખભા મિલાવીને ચાલી શકે તે જ સાચો દોસ્ત કહેવાય છે. આવા લોકો જીવનભર ભરોસાને લાયક હોય છે. ચાણક્ય નીતિ જણાવે છે કે મિત્ર અને શત્રુની ઓળખ કઠિન સમયમાં સામે આવે છે. જ્યારે જીવનમાં પરેશાની આવે છે ત્યારે જે વ્યક્તિ સ્વાર્થ વિના મદદ કરે છે તે જ સાચો મિત્ર છે.

છુપાયેલો દુશ્મનની ઓળખ

ક્યારેક કેટલાક લોકો સામેથી તો મિત્રતા બતાવે છે પરંતુ મનમાં ઈર્ષ્યા અને શત્રુતા રાખે છે. ચાણક્ય કહે છે કે આવા લોકો સમય આવ્યે દગો આપવામાં જરા પણ વિચારતા નથી. આવા વ્યક્તિઓથી સાવધાન રહેવું જ બુદ્ધિમત્તા છે. જે વ્યક્તિ મુશ્કેલ સમયમાં તમારાથી દૂર થઈ જાય છે તે જ અસલી દુશ્મન છે.

વ્યવહારથી ઓળખ

આચાર્યનું કહેવું છે કે કોઈ વ્યક્તિનો વ્યવહાર જ તેની ઈરાદાને બતાવે છે. જે તમારા સામે તમારી પ્રશંસા કરે છે પરંતુ પીઠ પાછળ નિંદા કરે છે, તે ક્યારેય ભરોસાને લાયક હોઈ શકે નહીં.

સંયમ અને સતર્કતા ચાણક્યએ સલાહ આપી છે કે મિત્ર પસંદ કરતી વખતે ઉતાવળ ન કરવી જોઈએ. દરેક સંબંધને સમય આપીને પરખવો જોઈએ. કારણ કે ઉતાવળે કરેલી દોસ્તી ઘણીવાર જીવનભરનો પસ્તાવો બની શકે છે.